حافظ در ترازوی خلاف آمدِ عادت
نویسنده
چکیده مقاله:
عصر حافظ، عصر انحطاط اخلاق و از میان رفتن ضوابط سالم در روابط طبقات مختلف مردم، بویژه حاکمان و فرمان‌روایان و صوفیان و زاهدان است و نابسامانی و هرج و مرج ناشی از ظلم و بیداد حاکم و فرمان‌روایان از یک طرف و رواج و ریاکاری و خدعه و نیرنگ فقیهان دینی و صوفیان مدعی از طرفی دیگر، سبب سقوط ارزش‌های اخلاقی و مذهبی شده است و حافظ در بطن این منجلاب فساد و تباهی و نفاق و یأس و به قول خودش در « شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل» گرفتار شده است و به عنوان یک متفکر و مصلح اجتماعی به تمام دردها و فسادها و آفت‌ها و آسیب‌های زمانه اشراف دارد و جراح‌وار با نیشتر انتقاد و طنز می‌خواهد بیماری‌های اجتماعی جامعه را بشکافد و با مهربانی بر زخم‌ها مرهم نهد. برای وصول به این آمال بناچار می‌بایست زبانی را برمی‌گزید که از گیرایی و دل‌نشینی و تأثیرگذاریی بیش‌تر برخوردار باشد و به کالبد واژه‌های مرده و معتاد و بی‌روح زبان، جانی تازه ببخشد و با استفاده از ترفندها و هنرهای ادبی، رستاخیزی در عادت‌های مألوف ذهنی و زبانی ایجاد کند از این‌رو به‌ترین مسیر برای مبارزة قلمی با دو قشر حاکمان و صوفیان، چنگ زدن به هنرهایی چون آشنایی‌زدایی و هنجارگریزی و باورشکنی و عقل‌ستیزی و تصاویر متناقض‌نما و بالاخره خلاف عرف و عادت عامّه است و کاربرد هنرهای ادبی فوق به صورت گسترده، سبب شهرت و آوازة حافظ شده است که خود می‌فرماید: از خلاف آمد عادت بطلب کام که من کسب جمعیت از آن زلف پریشان کردم
منابع مشابه
حافظ در ترازوی خلاف آمد عادت
عصر حافظ، عصر انحطاط اخلاق و از میان رفتن ضوابط سالم در روابط طبقات مختلف مردم، بویژه حاکمان و فرمان روایان و صوفیان و زاهدان است و نابسامانی و هرج و مرج ناشی از ظلم و بیداد حاکم و فرمان روایان از یک طرف و رواج و ریاکاری و خدعه و نیرنگ فقیهان دینی و صوفیان مدعی از طرفی دیگر، سبب سقوط ارزش های اخلاقی و مذهبی شده است و حافظ در بطن این منجلاب فساد و تباهی و نفاق و یأس و به قول خودش در « شب تاریک و...
متن کاملبررسی خوارق عادات یا خلاف آمد عادت ها در حماسه
هم چنان که مبالغه یکی از شرط های گریزناپذیر توصیف صحنه های میدان های جنگیست، خلاف آمد عادات یا خوارق عادات، نیز یکی از ارکان اصلی شعر حماسی بشمار می رود. خوارق عادات در این مقاله، شامل نیروهای آسمانی، نیروهای زمینی، عوامل انسانی و امور جادوییست و در شاهنامۀ فردوسی و چند اثر حماسۀ مذهبی، از جمله؛ حملۀ حیدریِ باذل مشهدی، حملۀ حیدریِ راجی کرمانی، خاوران نامه و علی نامه، بررسی شده است. مضامین این عنص...
متن کاملدر خلاف آمد نقد
«بررسی انواع آشنایی‌زدایی در کاریکلماتور» عنوان مقالۀ مشترکی است از خانم وجیهۀ ترکمانی بار‌اندوزی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، و ترانۀ جهاندار دانش‌آموختۀ زبان و ادبیات فارسی، که پاییز 1391در شمارۀ اول(پی‌در‌پی 9) فصل‌نامۀ پژوهش های نقد ادبی و سبک‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد چاپ شده است.نویسندگان مقاله با توجه به اهمیتی که پژوهش‌های مربوط به طنز و کاریکلماتور در چند سال اخ...
متن کاملبررسی خوارق عادات یا خلاف آمد عادت‌ها در حماسه
هم‌چنان‌که مبالغه یکی از شرط‌های گریزناپذیر توصیف صحنه‌های میدان‌های جنگیست، خلاف آمد عادات یا خوارق عادات، نیز یکی از ارکان اصلی شعر حماسی بشمار می‌رود. خوارق عادات در این مقاله، شامل نیروهای آسمانی، نیروهای زمینی، عوامل انسانی و امور جادوییست و در شاهنامۀ فردوسی و چند اثر حماسۀ مذهبی، از جمله؛ حملۀ حیدریِ باذل مشهدی، حملۀ حیدریِ راجی کرمانی، خاوران‌نامه و علی‌نامه، بررسی شده است. مضامین این ع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 11
صفحات 261- 274
تاریخ انتشار 2011-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023